Is de tijd van zure luchtjes voorbij?
De eerste testresultaten lijken positief
Hoewel de geuruitstoot op de Beitsbaan al fors was afgenomen, kun je bij westenwind nog steeds een wat ‘vieze lucht’ ruiken in Beverwijk. Er volgden talloze analyses maar niemand wist welke stof in de Beitsbaan verantwoordelijk was voor die geur. Nu lijkt de oplossing nabij.
Geur is even ongrijpbaar als de wind – het ene moment is het er, het andere niet. Daarnaast is het subjectief. Wat de een vindt stinken, hoeft een ander niet eens te ruiken – en andersom. Dus wanneer wordt geur overlast? Wie bepaalt dat? Wat doe je eraan? En hoe meet je of een maatregel heeft geholpen? Manager Techniek Andre en Technoloog Karen buigen zich al jaren over dit vraagstuk.
Wanneer wordt iets bestempeld als een vies luchtje?
Karen: “Om te bepalen of er sprake is van een vies luchtje dat door anderen als storend kan worden ervaren, werken we met de firma Olfasense. Zij doen geuranalyses.”
Hoe doe je een geuranalyse?
“Je doet wat Beitsbaan-lucht in een zak. Die gaat mee naar het lab. Daar wordt de lucht verdund. Zo ontstaan er zakken met verschillende geurconcentraties.”
En dan?
“Dan worden die zakken voorgelegd aan het testteam: mensen met gekwalificeerde neuzen. De testers mogen alleen meedoen als ze in optima forma zijn.”
Hoe test je dat?
Andre: “Van tevoren wordt hun reukvermogen getest en alleen als die test slaagt, mogen ze meedoen aan de metingen. Met andere woorden: wie verkouden is, wordt gediskwalificeerd.”
Wie bepaalt wanneer geur overlast wordt?
Karen: “De mensen uit het testteam. Zij geven een cijfer aan een lucht. Objectief doen ze dat op geurconcentratie: hoe sterk is de geur? Het cijfer is iets subjectiever, dat is de hedonische waarde van de geur en dat gaat over hoe lekker of vies zij het zelf vinden ruiken.”
Weten ze niet welke lucht in welke zak zit?
“Niemand van de mensen uit het testteam weet welke lucht in welke zak zit. De geurmonsters worden met een apparaat – een olfactometer – verdund met schone lucht, beginnend met hele sterke verdunningen waarbij geen van de testers de geur kan onderscheiden van de schone lucht. Dit wordt voor een hele reeks verdunningen herhaald, totdat elke tester de geur heeft waargenomen. Dan wordt de geurconcentratie bepaald door de verdunning terug te berekenen.”
Dat gaat over de sterkte van geur, toch?
Karen: “Ja. Binnen Tata Steel hebben we een geurbesluit – dat is een vergunning van de omgevingsdienst. Daarin staan de historisch gemeten geurconcentraties waar we niet boven mogen komen. Daarnaast hebben we de verplichting dit continu te verminderen.”
Toch kun je ons nog steeds ruiken
“Beitsbaan 22 ligt dichter tegen Beverwijk-West aan en de schoorsteen is vrij laag. Daardoor kun je de fabriek op sommige dagen, als de windrichting verkeerd staat (westenwind, red.), wel ruiken.”
Wat doen we eraan?
Andre: “We hebben een extra dampwasser toegevoegd. De uitstoot van HCl (zuur, red.) is toen sterk verminderd, maar de geur was nog steeds ruikbaar. We hebben honderden analyses gedaan in het lab. Op een gegeven moment hadden we echt geen idee meer wat het kon zijn. We dachten zelfs nog even dat het door algen kwam…”
En toen?
“Toen reageerde het bedrijf Desotec op onze blog”, zegt Karen. “Op hun aanraden hebben we toen een proeffilterinstallatie neergezet bij Beitsbaan 22.”
Werkt dat anders dan een dampwasser?
Andre: “Dit proeffilter werkt hetzelfde als de afzuigkap thuis. De inhoud van het filter is actief kool en heeft de eigenschap om stoffen te adsorberen. Hierdoor blijft het ‘vieze luchtje’ samen met het kool in het filter achter waardoor die lucht niet langer op dezelfde wijze wordt uitgestoten.”
Hoe meet je dat?
“Er is een flexibele slang van 30 meter op de schoorsteen aangesloten. Die slang is langs de fabriekshal naar beneden geleid en aangesloten op de proeffilterinstallatie. We onderzoeken de lucht voordat het door de installatie gaat, en daarna. Dat hebben we laten onderzoeken door de firma Olfasense. De test gaf een reductie van 99,6% aan. De geur was dus praktisch weg.”
Was actief kool het wondermiddel waarnaar we zochten?
“De actief koolfilters worden bij Tata Steel al op meerdere plekken gebruikt voor het verlagen van emissies. Wij hebben nu geleerd dat het ook zeer effectief is voor het filteren van geur. Dus staat er nu een proeffilter – dat is een kleine versie van de echte installatie om te testen of die typische beitsbaangeur eruit gefilterd wordt en zo ja, hoeveel actief kool we dan nodig hebben om de totale damp uit de schoorsteen te filteren. De eerste resultaten zijn veelbelovend.”
Betekent dit dat er nu snel een einde komt aan de vieze luchtjes?
“Dat hangt af van wat er nog meer uit de testfase komt”, zegt Andre. “Die loopt van 26 februari tot half april. Er zijn nog wat technische uitdagingen waar we rekening mee moeten houden. Uiteindelijk gaan we voor de meest duurzame oplossing.”
En als die uitdagingen zijn opgelost, bouwen we dan ons eigen filter?
“Nee. Dan huren we een container van Desotec en zodra het filter vol zit, vervangen zij hem. Net als een gloeilamp moeten we hem eens in de zoveel tijd vervangen. We doen niets zelfs met actief kool, dat is echt hun expertise.”
Zie je die zwarte zakken voor het proeffilter liggen? Dit zijn de geurmonsters die straks meegaan naar het lab waar de lucht wordt verdund en wordt voorgelegd aan een testteam van gekwalificeerde neuzen.
Over Karen en Andre
- Karen is Technoloog bij de Koudbandwalserij. Haar favoriete luchtje is Calvin Klein en ze heeft een hekel aan kattenpoep.
- Andre is Manager Techniek bij de Koudbandwalserij. Hij houdt van de zilte zeelucht en gruwelt van hondenpoep.
In een eerdere blog vertelt Karen ook over haar uitdagingen bij de Koudbandwalserij. Benieuwd hoe we straks verder gaan met deze proef? Hou onze website dan goed in de gaten!
Vind je dit leuk? Lees dan ook: